100
Ո՞վ է Երվանդունիների արքայական հիմնադիրը։
Երվանդյանի Սակավակյաց

Ո՞ր թվականին ապստամբեցին Մարաստանի դեմ
553թթ

Քանի լեզվով թր գրված Բեհիսթունյան արձանագրությունը
3 հին պարսկերեն, էլամերեն և բաբելոներեն)

Ով է Ք․ա․401թ անցել Հայաստանով
Հույն զորավար Քսենոփոնը

Երբ է տեղի ունեցել Գավգամելայի ճակատամարտը։
Ք․ա 1 հոկտեմբեր 331 թ․

200

Ով և երբ է գրավել Բաբելոնը։
Ք․ա․ 538թին Տիգրան Երվանդյանը

Ով և ինչ լեզուներով է գրի առել Բեհիսթունյան արձ
Դարեհ Ա -ն; հին պարսկերենով, էլամերենով և բաբելոներենով

Երբ Աքեմենյան տերությունը բաժանվեց սատրապությունների և որն էր Հայաստանում։
Կար 20ի սատրապություն։ 13րդն էր Հայաստանինը։

Ինչ է նշանակում հելլենիզմ։
Այն նշանակում է հունականություն։ Տեղական և հունական մշակույթի

Ովքեր Ք․ա․ 331թ վերականգնեցին Հայաստանի անկախությունը։
Արտաշես Ա հռչակեց Մեծ Հայքի անկախությունը և Ք.ա. 189 թ. հիմնադրեց Արտաշատ մայրաքաղաքը:

 

300

Ո՞ւմ խոսքերն են․
<<Ես ազատության էի ձգտում, քանզի լավ էի համարում, որ ինքս ազատ լինեմ և որդիներիս ազատություն թողնեմ>>
Երվանդ Սակավակյաց

Ո՞ւմ մասին է Խորենացին գրել․
<< Սա մեր թագավորներից ամենահզորը և ամենախոհեմն էր և նրանց բոլորից քաջ։ Նա Կյուրոսին աջակից եղավ Մարաց իշխանությունը տապալելու․․․ և մեր բնակության սահմաններն ընդարձակելով հասցրեց մինչև հին բնակության սահմանների ծայրերը>>։
Տիգրան Երվանդյան

Ո՞վ և ե՞րբ է գրել այս նկարագրությունը, ինչի՞ մասին։
<<գարուց պատրաստված գինի, որի երեսին լողում էին գարու հատիկներ․․․>>։
Քսենոֆոնը 401թ

Ո՞վ է գրում․
<<ունեին անհրաժեշտ բոլոր տեսակի պարենի և բարիքների առատություն, մորթելու անասուններ, հաց, անուշահոտ հին գինիներ, չամիչ, ամեն տեսակի ընդեղեն>>
Քսենոֆոնը

Ո՞վ է գրում․
<<Այժմ ես կպատմեմ այն մասին, ինչն ինձ այս քաղաքից հետո թվում է ամենազարմանալին։ Նավերը, որոնցով նավում են գետն ի վար՝ դեպի Բաբելոն, կլոր են և ամբողջովին կաշեպատ։ Արմենիայում, որը Ասորեստանից վերև է, նրանք կտրում են ուռենիներ, որոնցով պատրաստում են նավի կողերը և դրանք պատում կավե ծածկով, նավի հատակի նման․․․ Այդ նավերը պատրաստում են և՛ շատ մեծ, և՛ առավել փոքր։ Դրանցից ամենամեծերն ունեն հինգ հազար տաղանդ կարողություն>>։
Հերոդոտոսը

 

400

Ի՞նչ գիտեք հայ-մարական հարաբերությունների մասին։
Մ.թ.ա. 612թ Մարական և Բաբելոնյան զորքերի հետ կռվում էին նաև հայկական զորաբանակները, գրավում են Ասորեստանի մայրաքաղաք Նինվեն և կործանում այն: Մարական զորքերը մ.թ.ա. 585թ. Ճակատամարտում են Լյուդիական թագավորության բանակի հետ Հալիս գետի ափին: Արևի խավարման պատճառով կռիվը ավարտվում է, մտածում են ,որ դա աստվածային նշան է: Կողմերի միջև սահմանը դառնում է Հալիս գետը, իսկ միջև ընկած հողերը հանձնվում են Երվանդականների թագավորությանը։ Երվանդից հետո գահ է բարձրանում նրա որդի Տիգրան Երվանդյանը, որը մ.թ.ա. 550 մասնաքցում էՄարաստանի, հետո մ.թ.ա. 537-538թ. Բաբելոնյանի թագավորության կործանմանը: Նա հիմնադրում է աշխարակալ մի կայսրություն, որը կոչվում է Սքեմական Իրան: Կյուրոս Մեծը իր պետության սահմանները հասցնում է մինչև Եգիպտոս և Միջեկրական ծով: Եգիպտոսը նվաճվում է մ.թ.ա. 525թ.: Հյուսիսում գտնվմ էր Մեծ Կովկաս լեռնաշխարհը: Լինելով Կյուրոս Մեծի դաշնակիցը հայոց թագավորությւոնը մնում է անկախ պետություն: Տիգրանին հաջորթում է Վահագն Երվանդյանը մ.թ.ա. 535- 515թ.:

Ե՞րբ է վերականգնվել Հայկազունների տոհմի իշխանությունը, ո՞ւմ գլխավորությամբ, ի՞նչ տարածք էր այն զբաղեցնում։
Ք.ա. 7-րդ դարի առաջին կեսին Հայկական լեռնաշխարհի հարավ-արևմուտքում վերականգնվել էր Հայկազունների տոհմի իշխանությունը՝ Սկայորդու գլխավորությամբ։

Ի՞նչ նշանավոր քաղաքներ կային Երվանդականների օրոք։ Ներկայացրե՛ք քաղաքի կառուցվածքն ու նշանակությունը։
Սամոսատ (Կոմմագենեում) եւ Սամոկերտ (Ծոփքում) քաղաքները:

Ի՞նչ գիտեք Բեհիսթունյան արձանագրության մասին։ Ի՞նչ անուններով է հիշատակվում Հայաստանը։
Հայաստանն Ուրարտու անվամբ հիշվում է և Տուշպավան մայրաքաղաքի հիմնադրումից շուրջ 50 տարի առաջ Ք․ա․ 880ական թվականներին և Վանի թագավորության անկումից դարեր անց մինչև Ք․ա․ 360ական թթ, Բաբելերեն գրված արձանագրություններում։ Այդպես է օրինակ, Բեհիսթունյան արձանագրության մեջ։ Այնտեղ Հայաստան անունը ներկայացված է 3 տարբեր լեզուներով՝ Արմինա, Հարմինույա, Ուրարտու։

Ի՞նչ գիտեք Աքեմենյան տերության XIII սատրապության մասին։
Հաճախ սատրապությունը համապատասխանել է նախկինում անկախ այս կամ այն պետության տարածքին (Մարաստան, Հայաստան, Եգիպտոս, Բաբելոն և այլն)։ Դարեհ I-ի օրոք Հայաստանը, Պակտիկեն (պարսկերեն Կատպատուկա, հայերեն՝ Կապուտկե) և հարակից մարզերը (մինչև Եվքսինյան Պոնտոս) ընդգրկվել են 13-րդ Այան մեջ, որից իբրև հարկ տարեկան գանձվել է 400 տաղանդ արծաթ, 20 հազար նժույգ, թանկարժեք մետաղից պատրաստված բարձրարվեստ անոթներ։ Դարեհ I-ի արձանագրություններում Հայաստանը ներկայացված է որպես միատարր ժողովրդով (հայերով) բնակեցված միասնական երկիր։ Արևելքի երկրների բաժանումը սատրապությունների պահպանվել է նաև հետագայում՝ Ալեքսանդր Մակեդոնացու, Սելևկյանների և

 

500

Ինչո՞ւ էր կարևոր թագավորության վերականգնումը։

Ինչո՞ւ սրվեցին հայ-մարական հարաբերությունները ։

Եթե ես լինեի Երվանդունի թագավորներից մեկը, ու՞մ հետ կդաշնակցեի և ինչո՞ւ։ /ժամանակաշրջանը հաշվի առնել/

Ո՞ր արքայի օրոք է Երվանդունիների թագավորությունը հասել իր հզորության գագաթնակետին։ Ինչո՞ւ։

Ինչո՞ւ անկում ապրես Երվանդունիների թագավորությունը։